Skip to content

Wisselexpositie
"Schoolplaten, ken je ze nog?"

Over schoolplaten

In de tijd dat er nog geen televisie of internet was en mensen meestal niet ver op reis gingen, kon men zich geen voorstelling maken van andere landen en culturen.

Ook kinderen moesten het hebben van hun eigen fantasie en het verhaal van de schoolmeester.

In de 19e eeuw rond 1860 – 1870 maakte de enthousiaste Utrechtse onderwijzer en illustrator Hendrik Jan van Lummel de eerste schoolplaten. Zij dienden het verhaal van de meester te versterken. De schoolplaten werden gemaakt naar voorbeelden van tekeningen, schilderijen of aquarellen en daarna op linnen of karton geplakt.

Aanschouwelijk onderwijs

De platen pasten in een nieuwe leermethode: het aanschouwelijk onderwijs.

Het doel hierbij was de kinderen kennis te laten nemen van dingen rond hen heen, door afbeeldingen te laten zien en daarbij te vertellen.

De schoolplaat werd hierbij door de schoolmeester gebruikt om zijn verhaal te ondersteunen. De platen werden een groot succes.

Steeds meer illustrators maakten, in opdracht van uitgevers schoolplaten die het toenmalig onderwijs in ons land versterkten.

Soorten platen

Er was een grote diversiteit aan platen:
Geschiedenisplaten,  aardrijkskundige platen, bijbelse platen, biologieplaten, instructieplaten, lees- en schrijfplaten.

Einde van de schoolplaten

Pas met de komst van audiovisuele leermiddelen en schooltelevisie viel in de jaren vijftig het doek voor de schoolplaten.

De onderwijzer heeft ze niet meer nodig voor zijn onderwijs.

Met alle moderne communicatiemiddelen, zoals televisie, internet, films etc kan tegenwoordig iedereen kennis nemen van de wereld ver weg, Bovendien gaan mensen tegenwoordig veel meer zelf op reis en ontdekking.

Onze gidsen hebben nog veel meer interessante informatie over de geschiedenis en het gebruik van schoolplaten.